Το πρώτο θεατρικό έργο της Ζέτης Φίτσιου κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις Εκδόσεις Δωδώνη. Ένα έργο γραμμένο για κόμικ ή ένα κόμικ γραμμένο για θέατρο; Με την πρωτότυπη θεατρική της γραφή, η νεαρή συγγραφέας, μας εισάγει στον κόσμο του «θεατρικού κόμικ», με ύφος καινοτόμο,  θεατρική γλώσσα νέας κοπής και άφθονη φαντασία.

Η Ζέτη Φίτσιου κάνει την πρώτη της εμφάνιση στα ελληνικά γράμματα με ένα έξυπνο θεατρικό έργο. Τιτλοφορείται «PLAN B» και διαβάζοντάς το, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθείς πως η συγγραφέας έχει κάποια βιωματική σχέση με το θεατρικό σανίδι αλλά και γνώσεις που αφορούν το αρχαίο θέατρο.

Η πνοή του Αριστοφάνη διατρέχει το έργο από άκρη σ’ άκρη, καθώς μέσα από ευφυέστατους διαλόγους και τεχνικές παρεμβάσεις, γίνεται στόχος η πολιτική ζωή αλλά και ευρύτερα, το δόγμα της Νέας Τάξης Πραγμάτων. Πράγματι το PLAN B είναι ένα πολιτικό έργο που στηρίζεται στην έννοια του αναχωρητισμού, την οποία είχε εντοπίσει και ο Bernhard Zimmermann, στη μελέτη του για την Αρχαία Ελληνική Κωμωδία. Ήρωες που για κάποια αιτία εγκαταλείπουν το μέρος που ζούσαν, για ένα άλλο διαφορετικό μέρος, όπου εκτυλίσσεται η δράση. Όπως στις Όρνιθες του Αριστοφάνη, όπως στον Δύσκολο του Μένανδρου, έτσι και στο PLAN B ο διεφθαρμένος πρωταγωνιστής Ορέστης στέλνεται σε ένα χωριό για να κρυφτεί από την σύλληψη. Εκεί όμως όλα αλλάζουν…

Το χωριό αυτό δεν είναι σαν όλα τα άλλα. Όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο, πρόκειται για ένα ανυπότακτο χωριό που ζει με τους δικούς του ρυθμούς και κανόνες. Μακριά από την τεχνολογία, τη διαφθορά και τους καθωσπρεπισμούς που επιτάσσει η κοινωνία. Οι άνθρωποι απελευθερωμένοι και χαρούμενοι, ζούνε μέσα στη ευφορία και την άγνοια κινδύνου. Η επαφή του Ορέστη με το χωριό λειτουργεί ως κάθαρση από τον πρότερο τιποτένιο βίο του αλλά και ως σωτήρια λύση, όταν το σύστημα θα προσπαθήσει να το κατακτήσει με το σχέδιο «Κεραυνός». Μόνο ο Ορέστης μπορεί να γνωρίζει τους παραμέτρους του νέου είδους πολέμου, που είναι η σταδιακή αλλοτρίωση, η εξαπάτηση, η διχόνοια, ο τρόμος ή καλύτερα το δόγμα του σοκ.

Αυτή η προειδοποίηση του Ορέστη μας φέρνει στο νου τον Ζαρατούστρα του Νίτσε και την θεωρία του για το κράτος και τα κοπάδια.

“Αλλού εξακολουθούν να υπάρχουν λαοί και κοπάδια, αλλά όχι στον τόπο μας αδέρφια μου. Εδώ υπάρχουν κράτη. Κράτος; Και τι είναι τούτο; Ελάτε τώρα! Ανοίξτε τα αυτιά σας, διότι πρόκειται να σας πως έναν λόγο για τον θάνατο των λαών….

Το νέο είδωλο επιθυμεί να παρατάξει τριγύρω του ήρωες και αξιοσέβαστα πρόσωπα! Το παγερό τέρας ξαπλώνει κάτω από το φως του ήλιου με απόλαυση! Το νέο είδωλο επιθυμεί να σας δώσει τα πάντα εάν εσείς το λατρέψετε. Με αυτόν τον τρόπο εξαγοράζει την λάμψη της αρετής σας και το βλέμμα του υπερήφανου οφθαλμού σας… “

Ο Ορέστης προειδοποιεί τους αγνούς γλεντζέδες χωρικούς πως αυτοί που θα προσπαθήσουν να καταστρέψουν το χωριό τους είναι οι ίδιοι που θα τους υποδεχτούν με αγάπη ως σωτήρες, θα τους βάλουν στα σπίτια τους, θα δεχτούν τα δώρα τους. Οι πόλεμοι σήμερα δεν χρειάζονται απαραιτήτως όπλα ή δύναμη ισχύος. Απαιτούν πολιτική και προπαγάνδα. Υποχθόνιες πράξεις και πλύση εγκεφάλου. Ακόμα και στο τέλος παραμένει ζωντανή η αμφιβολία για τον ήρωα και την υποτιθέμενη μεταμέλειά του. Τελικά ο Ορέστης μεταλλάχθηκε προς το καλύτερο και έσωσε το χωριό ή το χωριό τον έσωσε; Μήπως είναι ο ίδιος που με το πρόσωπο της μετάνοιας θα τους μεταδώσει το μικρόβιο της διαφθοράς; Μήπως οι προειδοποιήσεις του έχουν να κάνουν και με τον εαυτό του; Σιβυλλικό και πανέξυπνο το τέλος…

Σημαντική είναι επίσης η παρουσία του Χορού. Ο Χορός έρχεται συχνά να διακόψει τη ροή, με τη λεγόμενη παράβαση, για να ενημερώσει το κοινό ή να μεταδώσει τα δικά του μηνύματα. Αυτές οι παραβάσεις του Χορού, συχνά επίσης καταδεικνύουν μια αλληλεξάρτηση και συνδιαλλαγή με τους υποκριτές. Ο Χορός εκφράζει τις θέσεις του, έχει κριτική διάθεση, προετοιμάζει το έδαφος για τις επόμενες σκηνές.

Ανακεφαλαιώνοντας, το PLAN B έχει όλα τα εχέγγυα να θεωρείται μια αξιοσέβαστη δουλειά, ευχάριστη, φιλοσοφημένη και ιδιαίτερα επίκαιρη. Μέσα στους διαλόγους θα συναντήσουμε το χιούμορ, τη φαντασία, τον έρωτα και την αγωνία. Άραγε είναι εύκολο να ζήσουμε μέσα στην αγνότητα και να αντισταθούμε στη Νέα τάξη Πραγμάτων ή όλα αυτά θα παραμείνουν μια νοσταλγική ουτοπία;

Αλέξανδρος Ακριτίδης

Λογοτέχνης – Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών

♦