Ο Κάρελ Τσάπεκ γράφει το 1920 το θεατρικό έργο Τα Ρομπότ, έναν νεολογισμό που προέρχεται από την τσέχικη λέξη “Ρομπότα” που σημαίνει βάναυση εργασία και “Ρομπότνικ” που σημαίνει ο ανειδίκευτος εργάτης – χαμάλης για βαριές και χοντρές δουλειές. Ο συγγραφέας χαρακτηρίζει το έργο του “ένα ουτοπικό συλλογικό δράμα”. Ανιστορεί την κατασκευή από τον άνθρωπο-επιστήμονα εκατοντάδων χιλιάδων ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη, τα οποία επιβάλλονται παγκοσμίως και εξαφανίζουν το ανθρώπινο γένος. Και μπορει μεν να δικαιολογείται το 1921 το επίθετο “ουτοπικό” σήμερα όμως ο άνθρωπος κατασκευάζει, με συνεχή βελτίωσή τους, χιλιάδες νοήμονα ρομπότ· το μέλλον θα αποδείξει αν πρόκειται για ουτοπικό και όχι για πραγματικό συλλογικό δράμα.

Τα Ρομπότ εκδίδονται για πρώτη φορά στην παρούσα ελληνική μετάφραση, που έγινε από τα γερμανικά, όχι από τα τσέχικα. Ο μεταφραστής θα αποφύγει να τονίσει την πρωτοτυπία και να αναφερθεί στις αρετές του έργου, που έκανε παγκοσμίως γνωστό και διάσημο τον συγγραφέα του, καθώς και την προφητική σύλληψη μιας πραγματικότητας που έμελλε να παρουσιαστεί μισόν αιώνα αργότερα, στον κόσμο που ζούμε, απειλώντας τον με καταστροφή του. Θέλει μόνο να σημειώσει ότι διακρίνει μια αμηχανία και μία χαλάρωση στην τελευταία πράξη, χωρίς βέβαια αυτό να αναιρεί τη συγκλονιστική θεματική και την επιτυχή ανέλιξη του “ουτοπικού συλλογικού δράματος Ρομπότ”, που ίσως δεν είναι ουτοπικό, αλλά είναι σίγουρα ένα συλλογικό δράμα.