Μια σημείωση

Ήταν Παρασκευή, 17 Αυγούστου. Τρεις μέρες πριν, στις 14, είχε γιορτά­σει τα γενέθλια του, τα 75 χρόνια του.

Του είπαμε ότι θέλουμε να ετοιμά­σουμε ένα αφιέρωμα για κείνον. Το χέρι του, που έσφιξε δυνατά το δικό μας, ήταν η πιο συγκινητική συγκατάθεση.

Το συζητήσαμε και το ξανασυζητήσα­με μετά. Ήταν τα στοιχεία που έπρεπε να ελέγξει, ήταν τα περιστατικά που έπρεπε να μας αφηγηθεί – όσο του επέτρεπε η υγεία του. Κάποια στιγμή που το υλικό είχε διαμορφωθεί, του είπαμε:

– Δεν καλύπτουμε βέβαια τη ζωή σας. Ένα χρονικό θα είναι τούτο το βιβλίο στην πορεία σας στο θέατρο, στο Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο, στα χρόνια της εξορίας.

-Αυτό είναι η ζωή μου, μας είπε. Αυτό.

Η ευθύνη μας, μεγάλη απ’ την πρώτη κιόλας στιγμή, έγινε ακόμα πιο μεγάλη. Και θα ήταν δυσβάσταχτη, αν δεν ξέραμε ότι η εμπιστοσύνη του μας συνόδευε και ότι γνώριζε τη δική μας αγάπη.

Μετά… Μετά, ο φυσικός νόμος νίκη­σε αναπάντεχα. Ο Μάνος Κατράκης άφησε την τελευταία του πνοή το απόγευμα της Κυριακής 2 Σεπτέμβρη. Δεν προλάβαμε να το δει, όπως ονει­ρευόμασταν.

Τώρα τα περιστέρια θα περιμένουν μάταια κάθε πρωί να τα ταΐσει στο γραφείο του. Οι δικοί του δε θα περιμέ­νουν πια να ξανανοίξει την πόρτα, οι θεατές δε θα τον ξαναδούν να γεμίζει τη σκηνή.

Κι εμείς δε θα συνεχίσουμε την κουβέντα αποκεί που την αφήσαμε, στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου. Του βιβλίου που έμεινε όπως είχε διαμορ­φωθεί, αφού για μας είναι πάντα πλάι μας, και που αφιερώνουμε στη μνήμη του και σε όσους τον αγάπησαν.