Η συμβολή του Αγίου Όρους ει τον βυζαντινόν πολιτισμόν ήτο μεγίστη, ώστε ουδεμία ανάγκη να επιμείνωμεν επ αυτού. Κατά την Τουρκοκρατίαν το Άγιο Όρος υπήρξεν εν εκ των σπουδαίων εθνικών και θρησκευτικών κέντρων, τα οποία διετήρησαν και διέσωσαν τον ελληνισμόν. Αλλά και δια τον σύγχρονον ελληνισμόν η σημασία του Αγίου Όρους είναι τεράστια. Τελευταίον γνήσιον κατάλοιπον του βυζαντινού πολιτισμού και της βυζαντινής ζωής, το Άγιο Όρος είναι εθνικόν μουσείων, το οποίον διαφυλάττει την παράδοσιν ως και πολυτίμους θησαυρούς ιστορίας και τέχνης.