“ΟΥΡΑΝΟΣ”: Θα είχα αρχίσει έτσι: ο ουρανός. Ένα παράθυρο δίχως κατώφλι, κάσα και τζάμια. Μια κοιλότητα, τίποτα περισσότερο, όμως απεριόριστη. Δεν πρέπει να περιμένω για μια νύχτα γεμάτη άστρα, δεν πρέπει να τεντώνω το λαιμό μου για να τον αντικρίσω. Έχω πάρει τον ουρανό πίσω στη ράχη μου, στο χέρι και πάνω στα βλέφαρά μου. Ο ουρανός με δένει σφιχτά και με γεμίζει ενθουσιασμό. […] (Από την έκδοση)

Η παρουσία γυναικών στη σύγχρονη Πολωνική ποίηση έχει μεγάλη βαρύτητα. Δεν θα μπορούσε κανείς να φανταστεί την εικόνα της πλήρη χωρίς τη δική τους φωνή. Αλλά και στο παρελθόν υπήρξαν αρκετά ονόματα που ο ρόλος τους στην Πολωνική ποίηση ήταν πολύ σημαντικός κι εξακολουθεί να είναι μέχρι σήμερα. Κάθε μια από τις σύγχρονες αξιόλογες Πολωνίδες ποιήτριες έχει το προσωπικό της γλωσσικό ιδίωμα, το δικό της τόξο προβληματισμών, την προσωπική της ιδέα για τον κόσμο, αλλά όλες έχουν μια έμπνευση που ακολουθεί την εκφραστική απλότητα μέσα στην πιο εκλεπτυσμένη αισθητικότητα, τόσο στην εκφορά του λόγου όσο και στην τοποθέτηση ερωτηματικών. Τούτη η ποίηση πηγάζει από τα δραματικά γεγονότα της πατρίδας τους, τη συμμετοχή τους στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο, τόσο σαν μητέρες, σύζυγοι και αγαπημένες των στρατιωτών, όσο και σαν στρατιώτες οι ίδιες. Η Wislawa Szymborska, μια σεμνή, αθόρυβη μα ξεχωριστή σε πνεύμα κι ανθρώπινη ευαισθησία ποιήτρια, χαρίζει στην Πολωνία το 1996 το βραβείο Nobel Λογοτεχνίας. Η τιμή είναι μεγάλη, όταν ο πρόεδρος της Σουηδικής Ακαδημίας την αποκαλεί “Σύγχρονο Μότσαρτ της ποίησης”. Η Wislawa Szymborska γεννήθηκε στο Kornik, ένα χωριό κοντά στην πόλη Poznan το έτος 1923. Οι γονείς της έφυγαν από το Kornik όταν ήταν πολύ μικρή κι εγκαταστάθηκαν στην Κρακοβία όπου η ποιήτρια μένει μέχρι και σήμερα. Σπούδασε κοινωνιολογία, φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Jagellonica της Κρακοβίας, όπου γράφτηκε το 1945, αμέσως μετά την απελευθέρωση της Πολωνίας. Και ακριβώς τον ίδιο χρόνο δημοσιεύει το πρώτο της ποίημα με τίτλο “Αναζητώ τη λέξη” σε φιλολογικό περιοδικό της Κρακοβίας. Η πρώτη ποιητική συλλογή της “Γι’ αυτό ζούμε” παρουσιάστηκε το 1952, ακολούθησαν δε και άλλες ολιγοσέλιδες ποιητικές συλλογές. Το 1957 η ποιητική συλλογή “Επίκληση του Γιέτι” θεωρήθηκε σαν το ουσιώδες πέρασμα μέσα στην ποίησή της. Η ποιητική συλλογή “Αλάτι” 1962, τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο. Άλλες ποιητικές συλλογές της είναι “Ευθυμία δίχως τέλος” 1967, “Μπορούσε να έχει” 1972, “Ο Μέγας αριθμός” 1976, “Οι άνθρωποι πάνω στη γέφυρα”1986, “Το τέλος και η αρχή” 1993. Η Szymborska είναι ολιγογράφος, αλλά η γραφή της είναι εξαιρετικά πυκνή, έχει τιμηθεί με πολλά Πολωνικά βραβεία: Βραβείο λογοτεχνίας της Κρακοβίας 1954, Κρατικό βραβείο 1955, βραβείο Υπουργείου Πολιτισμού και Τέχνης 1963. Οι δυο πρώτες ποιητικές συλλογές της προ του 1957 κινούνται στο πνεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Γι’ αυτές αργότερα η ποιήτρια με την ειλικρίνεια που την χαρακτηρίζει θα πει: “Τότε πίστευα πραγματικά στις ιδέες της κομμουνιστικής ιδεολογίας, πίστευα ότι θα γεννηθεί μια νέα Πολωνία με ισότητα και καλύτερες συνθήκες ζωής, υπήρχε ο ενθουσιασμός των νέων ιδεών”. Η Wislawa Szymborska είναι ένας σεμνός κι ευαίσθητος άνθρωπος, ποτέ δεν πρόβαλε τον εαυτό της, τα φώτα της δημοσιότητας την ενοχλούν. Ό,τι έχει να πει το λέει με την ποίησή της. Τίποτα δεν θεωρεί σαν δεδομένο, αμφισβητεί τα πάντα και πιστεύει ότι η αναζήτηση στη ζωή γεννά ερωτήματα. Αλήθειες καταρρίπτονται από την ίδια τη ζωή που γεννά άλλες κι έτσι ο κύκλος της αναζήτησης συνεχίζεται. Η ποίησή της είναι απλή αλλά με βαθιά νοήματα. Κάθε λέξη έχει τη βαρύτητά της. […]