Η δεκαετία πριν από την εμφάνιση του “Ταξιδιού” χαρακτηρίστηκε κρίσιμη για την πνευματική ζωή του τόπου. Για να ολοκληρωθεί μια κρίση στον χώρο του πνεύματος και να ξεπερασθεί, απαιτείται η παρουσία ενός έργου που να γίνει ταυτόχρονα συγκεντρωτικός και αποκεντρωτικός φακός. Αυτόν ακριβώς τον ρόλο ήρθε να παίξει στο τέλος της κρίσιμης αυτής δεκαετίας “Το Ταξίδι μου”. Δεν ήταν όμως απλώς ένας ρόλος. Ο Ψυχάρης με το έργο αυτό της ζωής του κατεβαίνει από την σκηνή και μπαίνει στο στίβο. Τώρα, για πρώτη φορά στην ιστορία του νέου ελληνισμού, ένας λόγιος ανακατεύεται με το μεγάλο πλήθος και το ανακατεύει ζητώντας “δόξα και γροθιές”. Από την στιγμή όμως αυτήν παύει να ανήκει αποκλειστικά στην πνευματική ιστορία του τόπου και μετατίθεται αυτόματα στην ιστορία γενικά. Το έργο του γίνεται πια η μαρτυρία μιας ολόκληρης εποχής, γίνεται όπως το είδε νωρίς και ο ίδιος, ντοκουμέντο. Σήμερα, λοιπόν, που υποτίθεται πως έχουμε βρει την ψυχραιμία μας στο γλωσσικό ζήτημα, εξυπακούεται πως ήρθε και η ώρα να κοιτάξουμε το “Ταξίδι” ως μαρτυρία.