Συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από το θάνατο του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα (26 Φεβρουαρίου 1906 – 3 Σεπτεμβρίου 1994), διάστημα ικανό και αναγκαίο για να αρχίσει η συστηματική και ψύχραιμη, κριτική αποτίμηση του έργου του. Τώρα που, με τη χρονική απόσταση και αποστασιοποίηση, τα πράγματα έχουν κατασταλάξει, πρέπει να ξεκινήσει η διαλογή, αξιολόγηση και ανάδειξη των ζώντων στοιχείων, η σκιαγράφηση σχέσεων, ακολουθιών, εξαρτήσεων, ανταλλαγών, επαγωγών, όλων όσων γενικότερα χαρτογραφούν την πορεία του Γκίκα.
Ο Άγγελος Δεληβορριάς είχε την εμπνευσμένη ιδέα να μελετηθεί η πρώτη εικοσιπενταετία της δημιουργίας του Γκίκα, η οποία περιλαμβάνει την παρισινή του μαθητεία στους μεγάλους δασκάλους του μοντερνισμού και την επιστροφή του στην πατρίδα, όπου θα γίνει η βαθμιαία έκφανση του προσωπικού ζωγραφικού του ιδιώματος. Παρ’ όλο που για τη συγκεκριμένη περίοδο υπάρχουν ήδη τα απαραίτητα εργαλεία, όπως ο πλήρης κατάλογος του ζωγραφικού έργου 1921-1940, πρόκειται για μια εν πολλοίς αγνοημένη ή έστω τοποθετημένη στο περιθώριο, φάση της συνολικής πορείας του Γκίκα στην τέχνη. Ο τόμος ”Ο Γκίκας και η ευρωπαϊκή πρωτοπορία του Μεσοπολέμου” έρχεται να καλύψει αυτή την ανεπάρκεια.