Τον Αύγουστο του 2004 η Αθήνα φιλοξενεί για δεύτερη φορά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος θέλοντας να συντηρήσει την ιστορική μνήμη και να συμβάλει στην ανάδειξη της σημασίας της πρώτης σύγχρονης Ολυμπιάδας εκδίδει τον τόμο ”Η Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Πρώτοι Διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες”. Πρόκειται για ένα συλλογικό έργο, στο οποίο σκιαγραφείται η πολιτική, κοινωνική, καλλιτεχνική και πνευματική φυσιογνωμία της ελληνικής πρωτεύουσας, εθνικού κέντρου του ελληνισμού, με το έξοχο νεοκλασικό αρχιτεκτονικό της πρόσωπο και το διαμορφωμένο αρχαιολογικό της τοπίο. Παράλληλα αναφέρονται όσα προηγήθηκαν της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, περιγράφεται τεκμηριωμένα η επιτυχής διοργάνωσή τους στην Αθήνα του 1896 και μνημονεύεται η υποδοχή που επιφύλαξε στους Αγώνες ο αθηναϊκός Τύπος.