Η Ανατολική Μεσόγειος είναι ταυτόχρονα θάλασσα, παράκτιος περίγυρος, θαλάσσια αρτηρία, εδαφική και ναυτική ζώνη: μία κινούμενη οντότητα μέσα σε όρια γεωγραφικά και ιστορικά. Αυτή η κινούμενη οντότητα, κατά το δέκατο ένατο αιώνα αποτελεί ένα πολυσύνθετο κεφάλαιο της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας. Τότε, δηλαδή, που είχε γίνει φανερό ότι η παρακμή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κυρίαρχου της θάλασσας αυτής, είχε δρομολογηθεί. Η σχέση της με τα ευρωπαϊκά πολιτικά και οικονομικά κέντρα αποτελεί το κλειδί για την κατανόηση γενικότερων γεγονότων και πολιτικών κρίσεων με επιπτώσεις στην περιοχή κατά την περίοδο αυτή.